Prof. Dr. Üner Kayabaş: “Koronavirüsü erkekler daha yavaş geçiriyor”
Sebebi ise bağışıklık genlerinin yapısını bozan mutasyonlar
NİĞDE – Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tababet Fakültesi vasıtasıyla yapılan araştırmada, kâh erkeklerin yeni cins koronavirüsü (Covid-19) aheste atlanmasının, bağışıklık genlerinin yapısını bozan mutasyonlardan kaynaklandığı belirlendi.
Tababet Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Üner Kayabaş, Merkezi Araştırma Laboratuvarı’nda yaptığı açıklamada, koronavirüs ailesinin kestirmece 50 yıldır insanları etkilediğinin bilindiğini söyledi. SARS-CoV2’nin (Covid-19) bu ailenin yedinci üyesi olduğunu, önce dördünün ise nezleyle kendini gösterdiğini belirten Kayabaş, Covid-19’un ölümlere posta açtığını ve kırıcı çor tablosu ortaya çıkardığını anlattı. Kayabaş, Covid-19’u tüvana ve hiçbir vakayiname hastalığı sıfır erkeklerin kadınlardan elan ağırbaşlı geçirdiğini gözlemlediklerini aktararak, hazırladıkları projede bunun cevabını aradıklarını dile getirdi. Projede, literatürdeki ayvaz ve kadınlar arasındaki bağışıklık sistemini yönlendiren farklılıkların üzerine gittiklerini anlatım eden Kayabaş şunları söyledi:
“değme hastalığı olmayan 18-50 gözyaşı arasındaki Covid-19’u nâkil kadın ve ayvaz hastaları bu çalışmaya karışma ettik. Sonuçta ilk defa bizim çalışmamızla ortaya konan kâh genlerde mutasyonlar tespit ettik. Bunlardan 15’i ilk defa belirleme edilen mutasyondu. Bu mutasyonlar, ilk kez Türkiye’den Acun Geniş Bankası’na bildirildi. Daha Çok bütün marifet insanlarınca, araştırdığımız 6 genden biri olan ‘ACE2 geninin şu bölgesindeki şu harf benzeri mutasyondur ve bu değişinim ilk defa Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tababet Fakültesi’nin projesiyle tespit edilmiştir’ denilecek”.
Kayabaş, 6 kadın ve 21 erkek hastanın düz aldığı projenin bakir çalışmalara kandil tutması açısından koskocaman olduğunu vurgulayarak, çalışmanın makalesinin Erciyes Medical Journal’dahi yayımlandığını belirtti.
29 mutasyonun 15’i ilk kez Türkiye’bile bizim çalışmamızla sınav edildi”
Proje yürütücüsü ve Tıbbi Biyoloji Asıl Bilgelik Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Dilara Fatma Atak ise projede Erciyes Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesi’nden destek aldıklarını bildirdi. Projede süreğen hastalığı kâin ve mıhlı olan iki takım üstünde çalıştıklarına rapor eden Akış; “Kadınlar erkeklere göre virüs kaynaklı hastalıklara cebin elan güçlülerdir, bu doğrusu tanıdık tıpkısı madde. Tığ birlikte bunun acaba genom açısından etkisi nasıl diye baktık. Kadınların koromozom yapısı iki X, erkeklerinki ise X ve Y’den oluşuyor. X kromozomu üzerinde bulunan bağışıklık proteini adı verdiğimiz proteinler var. Kadınlarda iki X olmasından kıran hele viral hastalıklara alın daha zinde olmaları sebebi. Amma erkeklerde X kromozomun sayısı bir olmasından ortalık aynı dezavantaj getiriyordu” ifadelerini kullandı. Akış, 6 gende araştırı yaptıklarını vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Bu 6 geniş, hele SARS CoV2’nin kayırıcı vücuduna girmesini sağlayan ACE2 reseptörü, yine bizim bağışık proteinlerimiz olan TLR8, TLR7 adını verdiğimiz eke immün bağışıklık sistemi proteinleriydi. 6 gende 29 değişinim dediğimiz, yani genin yapısını bozan değişimler bulduk. 29 mutasyonun 15’i ilk kez Türkiye’dahi bizim çalışmamızla imtihan edildi. Bu 15 değişimden 6’sı ‘mas pozitif’ adı verdiğimiz yani sitokin fırtınasına giren erkeklerde değişinim olduğunu gördük ve bunlarla ait kadınlarda gelişigüzel değişiklik yoktu amma erkeklerde defekt olduğu sonucuna vardık. Gene tıpkı genlerde kadınlar X kromozomunun aşkın olmasından belde, hacim yerine henüz fazla bağışıklık proteinine sahiplerken, erkeklerde bir dezavantaj olduğunu gördük. Bu de kadınların Covid’e cebin daha kıpırdak savaşmasını ve ihtimal birlikte pahal seyreden covid semptomlarından dimdik kurtulmalarını sağladı.”
