Veri: TAMER ARDIL ERŞİN/MEHMET REBİ ÖZDEMİR – Alıcı: ÜNAL AYDIN
CHP Genel Başkanı Eksiksizlik Kılıçdaroğlu, Samsun’daki tıpkı çeltik tarlasında pirinç üreticileriyle bir araya geldi. Çeltik ayak tabanı fiyatı önerisini açıklanan Kılıçdaroğlu, “Ferdî kanaatim, ayrıntılı çıngı çeltikte 20 teklik, mutedil tanede birlikte 18 liralık türlü. Söylenen rakamlar, afaki rakamlar değil” diye konuştu. Tıpkı düğü üreticisi ise Kılıçdaroğlu’na, “Başkan’ım, ‘Emekliye zam’ dediniz bayramda, verildi; ‘ikramiye’ dediniz, verildi. Bu çeltiğe dahi tıpkı madde söyleyeceksiniz, o de verilir. Siz söylerseniz o üstelik verilir” dedi.
Kemal Kılıçdaroğlu, zaman Samsun’un Alaçam ilçesine vabeste Doyran köyünde çeltik üreticilerinin sorunlarını dinledi. Tıpkı çeltik üreticisi, tarlalarındaki ürünleri Türkiye’nin yavaş ekonomik şartlarında elde ettiklerini belirterek Kılıçdaroğlu’na şunları söyledi:
“Adalet istenmez alınır. Hakkımızı istiyoruz. Maliyetlerimiz çokça şiddetli basamak yüksekti bu yıl. Tezek fiyatlarımız yüzde 300’lere, mazot… (Kılıçdaroğlu: Bazıları yüzdelik 400) 400 diyelim, peki akla yatkın diyorsunuz. Neşelilik… Olmazsa olamaz suyla yetişen ayrımsız bitki. Suyun içre olması müstelzim bitki. Kızılırmak denize akıyor, biz coşkunluk çekiyoruz burada.”
“ÇELTİĞİMİZE İYİ BİR FİYAT MURAT EDİYORUZ”
Kılıçdaroğlu’nun “Kaç dönüm çeltik ektiniz” diyerek sorduğu ekinci, 150 dönüm ektiğini dile getirerek, “Biz de çeltiğimize nasip olursa gani benzeri eşit kâm ediyoruz. Talebimiz şöyle; kendi çapımızda hesabımız yaptık. Çeltiğimize Cenabıhak şans ederse 20 teklik kabilinden ayrımsız denk istiyoruz” dedi.
Başka bir maraba dahi “Devletimiz bu işleri açıklamada geç kalıyor. Bizi Tarım Yüreklilik Kooperatiflerine yarıda bırakıyor, sonra tüccarlara boğduruyor. Tığ çeltiğimizi sattıktan sonradan TMO değer açıklıyor. Hakeza benzeri anlamı yok yani. Tığ, 20 ahit bilahare hasat yapacağız, şu anda fiyat bekliyoruz. Bizim sabık yıl 80 liraya aldığımız tezek, şu anda 640 liralık. Mazotu 7 liraya aldık, şu anda 27 teklik. Cıvıltı yüzde 200 arttı. Bizim maliyetimiz çokça faziletli. Biz, 20 teklik olmasını irade ediyoruz” diye niteleyerek konuştu.
Sözlerine kaldığı yerden devam fail değişik rençper, “Güzeşte seneki desteklerimiz anca aynı sene sonra geldi, o de geçen seneki kazançlı şartlara göre geldi… Geçen seneki desteklerin elan ilk gelmesi gerekirdi, bu seneki şartlara göre gelmesini beklerdik” dedi.
KILIÇDAROĞLU: INCE KITA 20 LİRA, MUTEDIL TANEDE 18 LİRA OLABİLİR
Kılıçdaroğlu, çiftçilerin sorunlarına ilgili şunları söyledi:
“Temel maliyetleri galiba. Bu büyüklüğünde yoğun maliyetler ortamında sunu azından üreticinin doğru tıpkı kar elde etmesi geçişsiz kim önümüzdeki sene temelinden matbua fiyatları artacak, özge fiyatlar artacak, en azından hazırlıklı olmalı. Ekim üstüne az buçuk, ‘Evet, ben ekmeliyim, elbet olsa içtimai büyüklük beni yalnız bırakmaz, maliyetimi kurtarır, bana akıllıca tıpkı kar da verir’ düşüncesi süresince. Bu çerçeveden baktığımızda benim zatî kanaatim, ayrıntılı pare, sizin söylediğiniz çeltikte 20 lira, ılımlı tanede birlikte 18 liralık benzer. Söylenen rakamlar, nesnel rakamlar değil. Acun piyasalarına bakıldığı antlaşma kök daha üstelik görülüyor. Haricen pirinç ithal ediyorsunuz, dünyanın parasını veriyorsunuz. Dahi dolar bazından veriyorsunuz. Birlikte ecnebi ülkenin çiftçisi kazanıyor. O ülkelerde dahi o ülkenin hükümeti kişi çiftçisine destek veriyor. Oysa biz zat çiftçimize desteği versek güvenli olun dış alım maktu olacak. Istihsal kalık olacak.”
“Amerikalı çiftçisine Türk çiftçisini ezdirmeyelim” diyen çiftçiye Kılıçdaroğlu, “Siz üretmezseniz 85 milyon açgözlü kalır. Dışarıdan getiriyor. Hangi büyüklüğünde getireceksiniz? Haydi tıpkı, üç, beş yıl. Dışarıya ne dünyalık verelim” diyerek yanıt verdi.
Başka tıpkı dikici üstelik erdemli maliyetlere dikkat çekerek, “Ondan sonra diyorlar ki ‘Geçin’. Nasıl geçineceğiz? Biz, işin içinden şüphesiz çıkacağız” diyerek sordu. Kılıçdaroğlu, Şanlıurfa’nın Harran Ovası’ndan başlayarak Türkiye’nin genelinde kuracakları devir enerjisi sistemi ile elektriği çiftçilere parasız vereceklerini belirtti. Dikici, Kılıçdaroğlu’na hareketlilik üzerine yaşadıkları sorunları şöyle anlattı:
“Başkan’ım, başlangıçta aşiyan ile tarlada mergup canlılık ortada fark vardı. Deminden meskeni geçti ya. Evdeki geçer elektriği geçti. Evdeki kullanıyor 100 kilovat, biz kullanıyoruz günde bin kilovat. Bunun fiyatı hangi olacak Başkan’ım? Köylünün epey durumu bol değil, tıpkısı yere gidiyor dahi imdi bakacağız.”
“SİZ SÖYLERSENİZ O DAHI VERİLİR”
Kızılırmak suyu kendilerine verilmediği üzere tarlasının 10 gündür akarsu beklediğini dile getiren ayrıksı ekinci, Kılıçdaroğlu’na, “Başkan’ım, ‘Emekliye zam’ dediniz bayramda, verildi, ‘ikramiye’ dediniz verildi. Bu çeltiğe de ayrımsız molekül söyleyeceksiniz, o dahi verilir. Siz söylerseniz o bile verilir” dedi. Kılıçdaroğlu, teferruatlı modül çeltiğin 20 liralık olması gerektiğini kaydederek, “Ya kardeşim seneye tohum, seneye kadar mevrut zamları fikir. Matbu, elektrik fiyatı ayrımsız kalmayacak. Mazot fiyatı aynı kalmayacak. Sen bu insanları tarladan küstürürsen 85 milyon aç kalır. Pirinç; size verdiğimiz paradan haddinden fazla elan fazlasına ithal ediyoruz evet” diye niteleyerek konuştu.
