Türkiye, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin namına verdiği uluslararası haklar doğrultusunda boğazlardan elde ettiği gelirin belirlendiği frank bedelinde artışa gitti.

ENFLASYON VE ALTIN DEĞERİ KARŞISINDA ERİDİ

1983 yılında Türkiye, Frank bedelinde yüzde 75 indirim uygulayarak bir Frank’ı 0.80 dolar namına sabitlemişti. Fakat güzeşte zamanda bu miktar dünyada kalan para şişkinliği ve kızıl değeri karşısında eridi.

GELİR 200 MİLYON DOLAR SEVİYESİNE ÇIKACAK

NTV’nin haberine göre frank bedeli 5 intaç artırılarak açık tonaj başına 4 dolar namına belirlendi. 7 Ekim 2022’de düzenlemenin yürürlüğe girmesi ile gelişigüzel şu anda boğazlardan elde edilen askı, tahlisiye ve esenlik rüsumu ücretleri 5 bitirme artırılarak mevcutta 40 milyon dolar olan dirimsel 200 milyon dolar seviyesine çıkarılacak. Ayrıca, sevap değme sene 1 Temmuz’da Ulaştırma Bakanlığı yoluyla güncellenecek.

TÜRKİYE ECIR TEMENNI IKA HAKKINI ELİNDE BULUNDURUYOR

1936’da imzalanan Montrö Anlaşmasına göre Türkiye, İstanbul Boğazı’ndan sabık ve Çanakkale Boğazı’na girip sâdır gemilerden askı, tahlisiye ve keyif rüsumu ücreti murat ika hakkını elinde bulunduruyor. Ancak o çağ hesaplamanın altın/frank kendisine Mürekkep Milel aracılığıyla akseptans edilen kuma para birimi “Germinal Frank” üzerinden yapılması yıllardır Türkiye’ye türe kayıpları yaşatıyordu.

1936’de 1 Frank 0,29 gram bozulmamış altına kıymet gelirken, Germinal Frank’ın çıktı tedavülde olmadığı dönemlerde ödemeler dolar üzerinden Türk Lirası ile yapıldı fakat edimsel kurlar dikkate alınmaksızın 1 Frank’ın değeri gene 0.29 gram bozulmamış değerli karşılığı yerine korundu. 1983 yılında ise Türkiye o günkü intikal ücretleri haklarından tahminî yüzde 75 feragat ederek 1 Kızıl Frank’ı indirimli değeriyle 0.8063 dolara sabitledi. Bugüne kadar üstelik geçiş ücretleri, edimsel döviz alış kurunun kızıl/frankın tenzilatlı değeri 0.8063 dolarla çarpılması vasıtasıyla uygulandı.