Osmaniye’nin Düziçi ilçesinde 10 Ekim’dahi 5.1, Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde ise 12 Aralık’ta 4,8 büyüklüğünde depremler meydana geldi. ÇÜ Yer Bilimi Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ulvi Can Ünlügenç, bölgede yaşanan depremleri değerlendirdi. Adana, Osmaniye ve Hatay illerinin balaban ve faal kırık hatlarına mail bir konumda olduğunu belirten Prof. Dr. Mürtefi Fert Ünlügenç, alınması müstelzim önlemleri anlattı.

YER SARSINTISI RİSKİ ERDEMLI AKTİF FAYLAR VAR

Çukurova bölgesinin zelzele riski efdal aktif faylara erbap olduğunu tamlayan Prof. Dr. Ulvi Duygusal Ünlügenç, “Bu toprak Şark Rum Fay Sistemi, Amanos Fayı, Ceyhan-Yumurtalık-Karataş-İmamoğlu- Kozan fayları, Geberik Bahir Kırık Zonu, Ecemiş Fay Zonu ve Grek- Kıbrıs yayı üzere etkin tektonik yapılar ortada sismik açıdan deli dolu tıpkı alanı kapsıyor. Ayrımsız zamanda Fellah Levhası, Afrika Levhası ile Anadolu Levhacığı’nın ayrımsız araya geldiği üçlü muhassala bölgesine andıran benzeri noktada bulunuyor” dedi.

1998’DEN SONRALARI ADANA’DA NAZIK YER SARSINTISI YAŞANMADI

Prof. Dr. Ünlügenç, 1945 yılından günümüze kadar olan dönemde Çukurova ve yakın çevresinde 5.5 ile 6.3 büyüklüğü beyninde mütebeddil dikkat albenili 6 sarsıntı olduğunu dile getirdi. Adana’dahi 1998 depreminden bu yana sabık sürede 6 büyüklüğünde bambaşka ayrımsız depremin yaşanmadığına ilgi çekici Prof. Dr. Ünlügenç, ‘1998 Adana depremi Ceyhan ve Misis bölgesinin batısında İmamoğlu fay zonu üzerinde meydana geldi. Ondan evvel Adana bölgesinde 6 büyüklüğü ve üzerindeki zelzele, tarihî kayıtlara bakıldığı ahit 1945’li yıllarda meydana mevrut. Aradan 53 yıl esbak. Bu durumda, bölgemizde 45-50 yıl devir süreci içerisinde 6 büyüklüğü ve üzerinde yer kabuğu sarsıntılarının, depremlerinin oluşması olağandır’ diye konuştu.

“6-6.5 BÜYÜKLÜĞÜNDE BİR DEPREMİ GIDEREK BEKLİYORUZ”

Adana bölgesindeki sarsıntı riskinden da bahseden Prof. Dr. Ünlügenç, şöyle konuştu: “Kâin fay geometrilerine, fayların uzunluklarına baktığımız ant bu bölgede 6- 6.5 kadar ayrımsız depremin meydana gelmesi olağandır. Hatta bölgede 7 büyüklüğünden daha nazik bir depremin olabileceği bile bile mevzuata, kurallara ve yasalara uygun şekilde binalarımızı düz yazı etmeliyiz. Benzer olduğu kadar üstelik yordamsız zeminlerden ırak kesimlerde yapılaşmayı sağlamalıyız. Çünkü buralarda sıvılaşma riski üstelik az çok yüksektir. Buralarda binayı istediğiniz büyüklüğünde kuvvetli yapın o bölgede sarsıntı sırasında temel taşı sıvılaşması dolayısıyla yapı belki sağlamlığını koruyacaktır ama dikliğini koruyamayacak yahut çökecek ya bile yan yatacaktır. Bunlarla ilgilendiren görselleri ülkemizde yaşadığımız depremlerin sonrasında sıklıkla görmekteyiz.”

JAPONYA ÖRNEĞİ

1992 yılında acun yer bilimi kongresi için gittiği Japonya’bile yaşadığı ayrımsız hareket anısını üstelik paylaşan Prof. Dr. Büyük Fert Ünlügenç, şöyle bitmeme etti: ‘Kongre yapılan binanın 45’inci katındaki terasta depremi yaşadık. Tığ çok korktuk ve birden merdivenlerin korkuluklarına sarıldık. Japonlar, bizim yaşadığımız korkuyu şaşkınlıkla karşılayıp, endişelenmemiz gerektiğini, gücük bire bir süre sonralari bu salınımın duracağını söyledi. Bir süre sonralari çatı hareketlerinin adım adım azaldığını fark ettik. Japonya birinci basamak deprem ülkesi. Orada dinamik insanlar birlikte yapılarda kullanacakları malzemeleri ve yapı temellerini ona bakarak tercih ediyor. 7- 8 kadar deprem olduğu durumlarda de binalar ayakta kalıyor ve insanlar ölmüyor. Umarım Japonya örneğinde olduğu kadar tığ dahi balaban depremler için hazırlıklı ağıl geliriz.”