VUKUF: TAMER ARDIL ERŞİN- ALICI: FURKAN ERDEM
CHP’nin hekim kökenli Gaziantep Milletvekili Hezel Yılmazkaya, göçük altında teferruatlı süre mütezayit yurttaşlarda ezilmeye vabeste gelişen ‘crush’ sendromu dolayısıyla böbrek yetmezliği yaşandığını belirterek, “Böbrek yetmezliğine girip ölen insanlarımız haddinden fazla” dedi. Yılmazkaya, depremden bilahare bölgede böbrek hastası sayısının artacağını üstelik anlatım etti.
CHP Gaziantep Milletvekili Dr. Alay Yılmazkaya, depremde enkazdan kurtulan yurttaşların ezilme, kavga, çökmüş altında kalma, çarpış alma, susuzluk ve tafsilatlı süre hareketsiz kalma kadar durumların sonucunda meydana gelen ‘crush’ sendromu dolayısıyla böbrek yetmezliği yaşadığını açıkladı. Yılmazkaya, “Crush sendromunu, kas ezilmesine ilişkin damarsal bölgenin bozulmasına sınırlı adına vermiş olduğu dokunaklı gibi diye niteleyerek düşünelim. Adale kitlesinden, hücreden nefes dolaşımına zehirlerin katılması, bu ağılı ürünlerin böbrekteki yapıyı bozarak, böbreği baypas bırakarak, böbrek hastalığı haline getirmesi. Bu travmanın büyüklüğüne sınırlı. Ufak benzeri adale kitlesinden üstelik olabilir amma depresyon altında küsurat insanlar imdi ağırlık ve beton altında kaldığından aceleci bire bir şekilde gelişebiliyor. artık travmaya sınırlanmış kaldıkça henüz acele crush sendromuna tutkun böbrek yetmezliği gelişiyor. Henüz dernekevi, daha gücük süre olursa ona bakarak da geç dönemde dahi olsa crush sendromu gelişebiliyor” dedi.
Yılmazkaya, sarsıntı nedeniyle yaşanabilecek sağlık sorunlarıyla ilgili yaptığı değerlendirmede, şunları söyledi:
“Depremden kurtulan sarsıntı bölgesi nazik olan vatandaşların kolaylıkla birden çoğunda olma böbrek yetmezliği ihtimali var. Olacak diye benzeri şey değil olma ihtimali var. Olmasın diye niteleyerek tedavi başlanıyor, hidrasyon dediğimiz böbreğin su miktarı şipşak ayarlanarak, çalışması sağlanıyor. Uzun kesiksiz gerileme altında kalmanın şöyle tıpkısı dezavantajı var. Susuz kalıyor insanlarımız. Yani hiçbir yerde sarsıntı olmaksızın susuz küsurat vatandaşlarımızda da böbrek hastalığı gelişebilir. Alelhusus 7-8 çevrim. Alelhusus özellikle birlikte böbrek ve ruh rahatsızlığı kabilinden hastalıkları varsa, bu vatandaşımızda böbrek rahatsızlığı vücuduna darbe almaksızın bile böbrek rahatsızlığı gelişebilir.
“MÜDDET UZADIKÇA RİSK ARTIYOR”
Depremden kurtulan vatandaşlarımızın kurtarılma süresi uzunsa yakalanma riski daha de artıyor. Sadme alıp da şeker, önsezi hastasıyla zayiat daha çok oluyor. Crush sendromu sonucunda böbrek rahatsızlığına yakalanan vatandaşlarımızın iveğen böbrek dediğimiz o dönemde böbreğin esasen fonksiyonlarının kazanılması yönünde toparlanma sağlanıyor amma çok birkaç hacim da olsa yahut zeminde böbrek rahatsızlığı olanlarda temelli ayla gelip, kalımlı diyaliz hastası şeklinde kalabiliyorlar.
“TRAVMANIN BÜYÜKLÜĞÜ VE SÜRE ÖNEMLİ”
Sendromun gelişmemesinden çok adale kitlesinin büyüklüğü dahi büyük. Proses dahi büyük. Çok yavaş bir travmaya maruz kalmışsa, tıpkısı günde da gelişebilir, ama çokça daha lokal ayrımsız travmaya maruz kaldıysa üç ilkokul periyot sonradan birlikte gelişebilir. Yani kurtarılma süresi dahi haddinden fazla mehabetli. Erken saatte kurtarılırsa, travmaya maruz kalsa bile er müdahaleyle böbrek yetmezliğinin önüne geçilebilir. Mufassal müddet gerileme altında kaldı, kıtipiyoz tıpkı mıntıka dahi olsa, diyelim elden bacağının incik bölgesinde ezilme var. O birlikte böbrek yetmezliği yapabilir. Deprem aldığı kayran ve proses haddinden fazla şanlı.”
“ÖLEN İNSANLARIMIZ VAR”
Hastanelerde crush sendromuna yakalanan yurttaşları gördüğünü aktaran Yılmazkaya, “Hastanelerde gördüm, diyaliz yapılan hastalarımızı gördüm. Böbrek yetmezliği zımnında gelip da ölen insanlarımız haddinden fazla, bu crush sendromundan ufuk. Bayağı değil böbrek çok şanlı aynı örgen. Bu uzuv baypas kaldığında insanlar daha hızlı şekilde ölebiliyor. Doğrusu göçükten çıktı denilenlerin çoğunda ölüm olma ihtimali var bu crush sendromundan yağlık. Bu bölgede böbrek hastası sayısı artacaktır” dedi.
“ÇOLUK ÇOCUK SOKAKLARDA KALACAK MEYDAN ARADIK”
Yılmazkaya, 6 Şubat’ta meydana gelen depreme Gaziantep’te ailesiyle birlikte yakalandığını üstelik belirterek, yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Depreme uğramış benzeri milletvekiliyim. Çoluğumla çocuğumla sabaha karşı Gaziantep sokaklarında vadi aramış bire bir milletvekiliyim. Içtima alanlarımız yoktu, nereye gideceğimizi dahi bilmiyorduk. Bir Numara günü saat 11: 00’üstelik AFAD eş güdüm toplantısına katılan ilk milletvekiliyim. Nurdağı’na ulaşmaya çalıştım. Ulaşamadım, yollar kötüydü. İkinci çevrim değişik mebus arkadaşlarımla birlikte Nurdağı ve İslahiye’yi mebus arkadaşımla gelişigüzel gördük çokça kötüydü. Enkazın etrafında, Düzce depremindeki kabilinden askerdi, AFAD’dı yoktu. İnsanlarımız kişi imkanlarıyla kurtarmaya çalıştılar maatteessüf. İlk dönem iktidar yoktu, devletimiz vardı. Üçüncü çağ enkazların başına leşker, AFAD görevlileri, dozerler geldi. Benzeri kanı durgunluğu konuşma korkusu oldu. İnsanlarımız enkaz altında kaldılar. Tıpkısı çocuğumuzu çıkardık, müselles aynı alana sığınmıştı, hiçbir şeyi yoktu. Soğuktan ölmüştü.”
