İran’da Mahabad Milletvekili Heybet Mahmudzade, Mahabad ve çevresindeki şehirlerdeki gösterilerde resmi rakamlara göre 13 kişinin öldüğünün açıklandığını ancak bunun gayriresmi bilgilere bakarak ise 105 olduğunu söyledi.

Etemadonline bilgelik sitesine göre, Mahmudzade, İran Meclisi’ndeki konuşmasında Mahsa Emini gösterilerinde sâdır olaylara değinerek, bölüt kurşun sıkanların tespit edilmesini istedi.

Mahmudzade, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve İçişleri Bakanı Ahmet Vahidi’ye seslenerek, “Mahabad ve Kürt şehirlerindeki gösterilerde resmi rakamlara göre 13 emanet, gayriresmi rakamlara göre 105 hayat öldürüldü.” dedi.

“Bölüt mermi sıkanların” belirleme edilip mahkemeye teslim edilmesi üzere “defaatle talepte bulunduklarını” tamlayan Mahmudzade, İçişleri Bakanı Vahidi’den ülkenin asayiş konseyi başkanı kendisine “buna yanıt vermesini” istedi.

Mahmudzade konuşmasında, yargının “insanların doğruluk ve hukukunu bakmak namına, bu talepte bulunan icra vekili yerine kendisi üzerine cürüm duyurusunda” bulunduğunu ifade etti.

Gösterilerin peşi sıra şehirlere takviye çeri gönderildiğini, evlere başat, “sıradan insanları tevkif” ve şehirlerin girişlerine haddinden fazla sayıda taharri noktalarının kurulduğunu nâkil Mahmudzade, bu uygulamaları eleştirdi.

Meclis Konseyler Komisyonu Başkanı Muhammed Salih Cukar ise Mahmudzade’nin iki konuyu gündeme getirdiğini, birinin sınırdan gizlice yük taşımacılığı konusu, diğerinin ise Mahsa Emini’nin ölümüyle ilişkin olduğunu belirtti.

Sınırdan çaktırmadan abra taşımacılığı konusundaki sorunun araştırılması ve çözülmesi için denetmen görevlendirilmesine karar verildiğini aktaran Cukar, Mahsa Emini’nin ölümüyle ilişkin ise komisyonun soruşturma ve düzlük çalışmalarının sonucu olan raporunun salonda okunduğunu, bu nedenle ikinci sorunun “gereksiz” olduğunu savundu.

Mahabad Saylav Ihtişam Mahmudzade, 21 Kasım’da yaptığı açıklamada, kısaca aynı aydır Mahabad’da süren gösterilerde 11 kişinin hayatını kaybettiğini belirterek, konuyla ilgili araştırı komisyonu kurulmasını murat etmişti.

Yaptığı açıklamalarda, halkının yanında olmaya devam edeceğini ve seçkin devir haklarını savunacağını dile getiren İranlı vekil daha önce da toplumsal medya hesabından mahkemeden namına gönderilen “çağrı belgesini” paylaşarak, “Sonuç biraz aktarılma zarfında birçok öğün çağrıldım.” ifadelerini kullanmıştı.

İran’daki gösteriler

Tahran’da 13 Eylül’birlikte “aktöre polisi” namına aşina İrşad devriyeleri eliyle “başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle” gözaltına alındıktan bilahare fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin, 16 Eylül’dahi yaşamını yitirmesi, mutluluk yönetimine cebin protestolara nöbet açmıştı.

Resmi kaynaklardan, olaylarda sivillerin ve güvenlik güçlerinin öldüğüne dair izahat yapılıyor, ancak geberik sayısı üzerine net hikmet verilmiyor.

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü ise 22 Kasım’da yaptığı açıklamada, gösterilerde 416 kişinin öldüğünü duyurmuştu.

İran medyasına yansıyan haberlere bakarak, gösteriler sırasında yaklaşık 60 asayiş görevlisi yaşamını yitirdi.