Küresel abuhava değişikliği sonucu oluşabilecek kuraklığa karşı gösteri planı hazırlayan Ekincilik ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Zirai Tetkikat ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) içerisindeki araştırma kuruluşları, toprak bitkilerinden bahçe bitkilerine kadar bir nice alanda kuraklığa dayanabilen çeşitler geliştiriyor.
Kuraklıkla ilişkin çalışmaları uzun zamandır sürdüren TAGEM’da, yağışsızlık çalışmalarında dünyada üçüncü olma özelliğine topluluk, misyonu Türkiye’dahi yetiştirilen tarla bitkileri türlerinin tamamında su kullanım kapasitesi ve etkinliği ile bitkilerde ruhsal gerilim müsamaha düzeylerini tayin etmek olan “Yağışsızlık Imtihan Merkezi”ni 2010 yılında Konya Bahri Dağdaş Arsıulusal Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü bünyesinde kuruldu.
Susuzluk Imtihan Merkezinin faaliyete girmesi sonrasında on binlerce malzeme yapı bilimsel, fenolojik ve fizyolojik olarak sınav edilerek kuraklığa dayanıklı çeşitler belirlendi. Sürdürülen projelerle 2016-2018 yılında Orta Rum ve geçit bölgelerine akla yatkın yağışsız koşullara dayanabilen üç nüsha çeşit ‘Bozkır’, ‘Taner’ ve ‘Şehzade’ ekmeklik buğdayları; ‘Türköz’ makarnalık buğday, ‘Ayrancı’ rüşvet, ‘Özer’ tritikale çeşitleri geliştirildi.
Bahri Dağdaş Arsıulusal Tarımsal Araştırı Enstitüsü Müdürlüğünce 2020 yılında 6 sayı kuraklığa dayanıklı garip tescil ettirildi. Kurak koşullar üzere özel geliştirilen faziletli mübarek, efdal birinci sınıf ve su tasarruf etkinliği efdal bu çeşitlerin soy sop çoğaltım ve tasdik-kademeli evlat üretim aşamaları bu yıl ortamında ve önümüzdeki yıllarda tamamlanacak.
Taner, 2021 yılında üreticiyle buluşturuldu
Yağışsız alanlarda bile bulunan çeşitlere bakarak yüzdelik 15 daha efdal bereketli ve haddinden fazla nitelikli olan ‘Taner’ çeşidi 2021 yılında müstahsil ile buluşturuldu. TAGEM Enstitülerince geliştirilen ve üretimi yapılan kuraklığa tolerantlı 30 ekmeklik buğday, 12 makarnalık buğday ve 19 rüşvet çeşidi bulunuyor.
Yer hazırlama masrafları azalarak, girdiler düşüyor
Kuraklıkla mücadelede kök ihya beraberinde apotr arazi el işi ve aracısız ekim uygulamalarının yaygınlaştırılması amacıyla birlikte Bahri Dağdaş Arsıulusal Tarımsal Araştırı Enstitüsü Müdürlüğünce ülke genelinde TAGEM ve FAO destekli projeler ve örnek icraat yürütülüyor. Bu çalışmalar ile üreticiler, yer istihzar masraflarını azaltarak girdilerini düşürürken, arazi işleyip parçalamadığından topraktaki nemi müdafaa ederek kuraklığın etkisini azaltmış oluyor. Yapılan çalışmalarla bu sistemi kullanan müstahsil sayısında ve doğrudan ekilen alanlarda artım gözleniyor.
Bakan Kirişci’den iklim değişikliği ve susuzluk vurgusu
Konuyla ilişkin değerlendirmelerde kâin Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci, abuhava değişikliği ve susuzluk meselesinin akıbet yıllarda dünyanın en eke ruzname konularından biri olduğuna dikkati çekti.
Kuraklıktan periferi üretim miktarlarında hep dünyada kayda ayar düşmeler yaşanabildiğini belirten Kirişci, bu durumun bile gıda üretimini ve arzını sürdürülebilir yöntemlerle ele almayı çokça eleştiri benzeri mesele haline getirdiğini vurguladı.
Bunun için zirai üretim kaynakların verimliliğini ve sürdürülebilirliğini sağlayacak gelişigüzel tip tedbiri almak zorunda olduklarının altını çizen Kirişci, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu konuda ati nesillere alın sorumluluğumuz vardır. O yüzden, abuhava değişikliğine alın besin güvenliğini sağlayacak tedbirler almak ciddi önceliklerimiz arasına girmiştir. Tarım ve Orman Bakanlığı namına konuyu sürdürülebilirlik perspektifinden bütün boyutlarıyla ele alıyor ve çalışmalarımızı aktüel veriler ışığında şekillendiriyoruz. Yer, su ve kalıtım bilimi kaynaklarımızın korunması, verimliliğin artırılması ve üretim alanlarında akarsu potansiyeline makul yayın desenlerinin oluşturulması bu konudaki çalışmalarımızın temel çerçevesini oluşturmaktadır. Kuraklığa dayanıklı türlerin geliştirilmesi bu çerçevede yürüttüğümüz sunu eleştiri konulardan biri. Bununla ilişkin Ar-Ge çalışmalarımıza iri ehemmiyet veriyoruz. Islah ve yağışsızlık çalışmaları bitmeme ettiği sürece de konuyla ilgili mesai eden yekpare Enstitülerimizce henüz mebzul enva ülkemize kazandırılacaktır.” – ANKARA
