ŞENER TOKTAŞ/YILMAZ KAZANDIOĞLU – Van ve Bitlis’teki belediyeler, Resmi Gazetede yayımlanan kararla “tabii sit-sürdürülebilir esirgeme ve kontrollü kullanım alanı” olarak tescillenen Van Gölü ve çevresinde arılık seferliği başlatıyor.
Bölgenin sunu mefret turizm destinasyonlarından biri olan, misilsiz koyları, olgunlaşmamış suları ve doğasıyla domestik ve ecnebi turistlerin ilgisini çeken Van Gölü’nün ati kuşaklara henüz bozulmamış bırakılması amacıyla çalışmalar bitmeme ediyor.
Son yıllarda sıcaklığın yükselmesine sadık gelişen begayet buharlaşma ve yağışların azalması sonucu seviyesinde düşme yaşanan, kapladığı 3 bin 713 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye’nin sunu büyük sodalı gölü olan Van Gölü ve çevresi, karşı karşıya kaldığı çevresel sorunlar sebebiyle “natürel sit-sürdürülebilir himaye ve kontrollü yararlanma alanı” ilan edildi.
Alınan kararla göle kıyısı olan belediyeler, kirliliğe bozukluk olan ahırların yıkımına ve tasfiye tesislerinin tamamının etken çalışmasını sağlayacak çalışmalara vakar vermeye başladı.
Üst çamuru ve çökelge temizliğinin üstelik bitmeme edeceği göl çevresinde, hayvani atıkların ve derelerden taşınan çöplerin da göle ulaşması engellenerek, gölün sakat maviliğine kavuşması hedefleniyor.
“Van Gölü’nü siper asli görevimiz”
Bitlis’in Yabani Armut Şehremini Abdulalim Seçkin Güdücü, AA muhabirine, “Van Gölü Havzası Esirgeme Eylem Planı ve Aplikasyon Programı” kapsamında Van Gölü’nün korunması üzere tedbirlerin uygulanmasına başlandığını söyledi.
Eylem planının mecmu Van Gölü’nü havi çok koskocaman ayrımsız proje olduğunu rapor eden Çoban, şöyle konuştu:
“Arıtma tesislerinin tamamının çalıştığı, havzada gölü kirletecek ve tehdit edecek ahırların de kaldırıldığı büyük tıpkısı çalışmanın içine girdik. Dere yataklarındaki kirliliğin sıfırlandığı tıpkı çalışmaya doğru ilerliyoruz. Çevre, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belediyelerin tasfiye tesislerindeki yıpranmışlığı ayn uğrunda bulundurarak tümünü etkili ayla getirecek. Iri merkezlerde aylak durumdaki arıtma tesisleri bundan sonra devreye girdi. Behişt diyarı Van Gölü’nü destek olmak asli görevimizdir.”
Gölü koruyarak gelecek nesillere yeryüzü mıhlı şekilde bırakmaya çaba göstereceklerini dile getiren Sürücü, “Göller gözdağı kaldırmaz. Aral Gölü, dünyanın yer iri göllerinden biriydi. Sığınma fiili olmadığından Aral Gölü’nün yerinde çöl var. Van Gölü’nü Sahra’ya çevirmeyeceğiz, denizimiz kendisine yaşamaya devam edecek.” dedi.
“Gölü bozulmamış çoğaltmak üzere elimizden geleni yapacağız”
Van’ın Edremit Şehremini İsmail Düzentileme ise Resmi Gazetede yayımlanan kararla Van Gölü’nün korunmasına ait çalışmaların resmi hüviyete kavuştuğunu belirtti.
Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının koordinasyonunda bire bir sürecin başladığını nâkil Çalışma, “Edremit Belediyesi namına göreve geldiğimiz süre içre Van Gölü’nün uzayda çekilen fotoğrafının bir numara seçilmesi, Van Gölü Havzası’nın korunması, turizm gayeli projelerimiz ve Van Gölü çalışmalarımızla buna bütün dikkati çekmeye çalıştık. Van Gölü’nün korunması fakat eylemle, yürütme kararları ve icra makamlarının çalışmalarıyla tamam. Bu noktada bile icap Sayın Cumhurbaşkanımız gerekse eşsiz eşleri zaruri özeni göstermişlerdir. Van Gölü’nü bizden ahir kuşaklara elan bozulmamış çoğaltmak amacıyla elimizden geleni yapacağız.” diyerek konuştu.
Edremit’in Van Gölü’ne kısaca 40 kilometrelik sahilinin bulunduğunu anlatım fail Emek, şöyle devam etti:
“Periferi bandımızla, çiftteker ve yol yollarımızla vatandaşlarımızı Van Denizi ile buluşturmaya bitmeme ediyoruz. Edremit’in alt çatı çalışmasını bu yıl ortamında bitirip Edremit’ten Van Gölü’ne sızan veya foseptikler aracılığıyla oluşan kirliliği önleyeceğiz. Van Gölü’nün Edremit kıyısındaki kirlenmenin önüne geçecek projenin kentimize uz olmasını diliyorum. Sahile sınırı olan mahallelerimizde maatteessüf on yıllardır hayvan barınakları vardı. Sabık yıl aldığımız kararla özellikle Edremit girmek üzere İpekyolu ve Tuşba ilçelerinde hayvan barınaklarını kaldırdık, tıpkısı kısmını üstelik yıktık. Bu çalışmanın ardından gölün suyunun rengi değişti. İskele’den başlayan ense çamuru temizliğinden sonradan sahillerimiz daha saf olacak.”
“Tasfiye tesisleri yüzdelik 100 çalışacak”
Bitlis’in Tatvan Belediye Reisi Mehmet Tehlikesiz Geylani ise Van Gölü havzasının ayrımsız zamanda yerleşim merkezi olduğunu, bu nedenle yerleşimin daha çok henüz kontrollü olacağı bilgisini verdi.
Alınan kararla hesap durumlarının ortadan kalktığını anlatan Geylani, şöyle konuştu:
“Van Gölü kıyıları ara sıra işgallere maruz kalıyordu. Bu sayede kıran kenarı işgalden ağız ağıza temizlenecek. Bu kararla havzadaki bütün tasfiye tesisleri yüzdelik 100 kapasiteyle çalışacak. Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanımız Hedef Çalım, sonuç ziyaretinde ‘Van Gölü’ne arıtılmamış benzeri damla akarsu bırakılmayacağını’ söyledi. Gelişmemiş sürede Van Gölü sakat halini, güzelliğini ve maviliğini yakalayacak. İlgilerinden yağlık Cumhurbaşkanımıza ve eşi Emine Erdoğan’a teşekkür ediyorum.”
Geylani, Tatvan Belediyesi’nin 12 yıl geçmiş mensur edilen doğacak dirim bilimsel arıtma tesisinin bulunduğunu, ilerleyen dönemlerde menfilik yaşamamak amacıyla tesisi revizyona aldıklarını söyledi.
Van’dahi üstelik encam biyolojik arıtma tesisi bulunduğunu aktaran Geylani, “Ahlat, Adilcevaz ve ayrıksı belediyelerin tasfiye tesisleri hareketli ağıl getiriliyor. Yıllardan beri birikmiş art çamurları temizlenecek. Van ve Tatvan’da göl çevresindeki ahırlar kaldırıldı. Başka bölgelerde bile atığı aracısız göle akan ahırlar kaldırılacak. Üst çamuru temizliği, gölün kirlemesine etmen olan hayvani atıkların önlenmesi ve öz ıslahıyla 4 bakanlığın ortamında olduğu iri aynı eylem planı. Haddinden Fazla geç kalmadan bu eylem planıyla Tatvan’ımızı ve Van Gölü’müzü acun mirası haline getirmeyi hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.
