Icra Vekili Dönmez, TBMM Umumi Kurulu’nda ‘eroin ocağındaki patlama’ya ilişkin açıklamalarda bulundu

Erke ve Tabiatıyla Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez:

“Olayın bilcümle boyutları ile açıklığa kavuşması için vacip herhangi bir kalem desteği ilişik denetleme birimlerine vereceğiz”

“Sayıştay raporu iddialarına ilgili ölçümler ve kontroller tüm yapılmakta ve mevzuatta belirtildiği seviyede tutulmaktadır”

“50 kalemde lüzum ferdî gerekse sahaya yönelik iyileştirmeler yapıldı”

“İş sağlığı ve güvenliği denetçileri yoluyla seçme tespitte bulunulmamıştır”

“Hiçbir endişeniz olmasın, arz ufak tıpkı ihmal varsa gereği yapılacak”

“Yönetmeliğine bakarak, ortamda yüzde 1 oranında bataklık gazı bulunması yerinde patlatma yapılmaz”

“Uzman ve denetçiler olayı aydınlığa kavuşturacak”

ANKARA – Enerji ve Tabiatıyla Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, TTK Amasra müessesesinin bu yıl yapılan dördüncü denetiminin 21-27 Ağustos tarihleri beyninde saha şeş uzmanları marifetiyle durumunda denetimi gerçekleştirildiğini belirterek, bu denetimlerde beceri ve yönetsel düzenlemelere karşıt benzeri bap tespit edilmediğini söyledi.

Erke ve Elbette Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye Büyük Budun Meclisi’nde milletvekillerini Türkiye Maden Kömürü Amasra Maden Kömürü İşletme müessesesinde 14 Ekim’de meydana mevrut grizu patlamasına ilişkin bilgilendirdi. Bakan Dönmez, sedir kürsüsünde yaptığı konuşmasında, ilişik prosedürleri ve düzenlemeleri paylaşarak, ortaya atılmış 2017 ve 2019 yılları Sayıştay raporlarında meydan kayran solunabilir ve patlayabilir türap ile mücadele başlığı altındaki hususların dikkate alınmadığı iddiasını, Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere güvenerek TTK’dahi iyileşmeler yapılmadığına dair iddiaları, Sayıştay raporunda meydan kayran “Çekicilik degaj yönergesi yükümlerinin titizlikle uygulanması gerekmektedir” ifadesini, yelek ve patlamaya dair ortaya atık iddialara ve beyaz zehir ocağının patlayacağı iddialarını ele aldı.

Denetimlerde tehalüf yok

Vekil Dönmez, TTK Amasra müessesesinin bu sene yapılan dördüncü denetiminin 21-27 Ağustos tarihleri ortada meydan altı uzmanları yoluyla durumunda denetimi gerçekleştirildiğini belirterek, bu denetimlerde beceri ve yönetsel düzenlemelere çapraz bir başlık tayin edilmediğini söyledi.

“Olayın kül boyutları ile açıklığa kavuşması üzere mukteza rastgele nev desteği ilgili teftiş birimlerine vereceğiz”

Kazanın peşi sıra başlatılan adli ve yönetimsel soruşturmalar üstüne mütekellim Bakan Dönmez, “Kazanın meydana geldiği önce andan itibaren Bartın Cumhuriyet Altını Başsavcılığı vasıtasıyla 6 savcı görevlendirilmek kanalıyla adli sormaca başlatılmıştır. Bakanlığımız ile Iş ve Toplumsal Asayiş Bakanlığı vasıtasıyla antrparantez yönetimsel-teknik sormaca ve denetimler başlatıldı. Olayın tekmil boyutları ile açıklığa kavuşması için vacip herhangi bir cins desteği ilişkin denetim birimlerine vereceğiz” dedi.

“Sayıştay raporu iddialarına ait ölçümler ve kontroller tam yapılmakta ve mevzuatta belirtildiği seviyede tutulmaktadır”

Kazanın yaşandığı önce dakikalarda Sayıştay raporlarının gündeme getirildiğini söyleyen Dönmez, “Bahis ile ait düşünülerek evet dahi bilmeyerek ortaya atık iddialara mesafe vermek istiyorum. 2017 ve 2019 yılları Sayıştay raporlarında vadi alan solunabilir ve patlayabilir toz ile savaşım başlığı altındaki hususların dikkate alınmadığı iddiası ortaya atılmıştır. Bu iddiaya ilgili ölçümler ve kontroller tam yapılmakta ve mevzuatta belirtildiği seviyede tutulmaktadır” dedi.

“50 kalemde lazım ferdî gerekse sahaya yönelik iyileştirmeler yapıldı”

Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere güvenerek TTK’üstelik iyileşmeler yapılmadığına dair iddialara ilişkin mütekellim Dönmez, şunları kaydetti:

“Parçalanmamış müesseselerde kâin mecmu 200 kilometrelik vadi şeş açıklıklarında avlu hattı organizasyon edildi. Kayran şeş ferdi halaskâr peçe değişim istasyonları kuruldu. Umum hareket süreçleri amacıyla riziko kıymetlendirme yükümlülüğü getirilmiş, bu başlık alım yoluyla titizce izlem edilmiştir. Meydan altında bataklık gazı, müvellidülhumuza, karbonmonoksit, müvellidülma sülfür, yalaz ve gelgel hızını ölçen sensörlerin bulunması zorunluluğu da getirilmiştir. Ayrıca bağımsız milletvekili etkin her ekipte en birkaç bir sayı seyyah doğal gaz ölçüm cihazı üstelik bulunmaktadır. Antrparantez, taşıyıcı tanıtma ve acil ikaz sistemi, tahlisiye cihazı, umum tipi şule ve basınç ölçer, çoklu gaz çözümleme seti, merkezi gaz izleme sistemi, anne nefeslik emmeç sistemi, ferdî müvellidülhumuza maskeleri, tazyik teneffüs istasyonları, kendiliğinden yangın söndürme sistemleri burada daha sayamayacağım 50 kalemde gerek bireysel gerekse sahaya müteveccih iyileştirmeler yapıldı. Vadi altındaki bütün mesai alanlarının çekicilik methal-çıkışını kontrol etmek üzere altılı sensörler yapı edilmiştir. Bu sensörler, seçme müessesemizde mevcut merkezi doğal gaz takip birimlerinden strateji edilmektedir. Verilerden herhangi birisinde sürtüşme olması durumunda birlikte yekdiğeri ile doğrulama ediliyorlar.”

Sayıştay raporunda saha kayran “Hava degaj yönergesi yükümlerinin titizlikle uygulanması gerekmektedir” ifadesini ele alan Dönmez, “Sayıştay’ın bulguları arasında saha alan hava degajman yönergesine dahi ayrımsız şekilde uyma edilmektedir. 2022 yılı içerisinde Say ve Içtimai Güvenlik Bakanlığı iş denetçilerinde gurur gelişim yerlerinde kamu 26 teftiş yapılmış olup bunun 4 tanesi Amasra Maden Kömürü İşletme Müessesesi yer şeş iş yerlerinde gerçekleştirilmiştir. Bakanlığımıza sınırlı Eroin ve Petrol İşleri Umumi Müdürlüğü görevlilerince hava aksiyon yerlerinde 45 teftiş işlenmiş olup bunun 7’si bire bir yerde gerçekleştirilmiştir” dedi.

“İş sağlığı ve güvenliği denetçileri vasıtasıyla seçme tespitte bulunulmamıştır”

Dönmez, şöyle bitmeme etti:

“Sayıştay raporlarında bahsedilen hususlarla ilişkin kendisine aslında denetime izinli olan MAPEG denetçileri ile Mücahede ve Sosyal Asayiş Bakanlığı iş sağlığı ve güvenliği denetçileri vasıtasıyla rastgele tespitte bulunulmamıştır. Kazanın olduğu dolaşma Sayıştay raporlarındaki ifadeler çarpıtılarak, kömürün içerisinde düzlük düz metan gazı miktarı çalışılan ortamdaki havada faziletkâr bataklık gazı gazı belirleme edildi şeklinde üstelik lanse edildi. bahis konusu anlatım, o çağ birlikte açıklandığı kabilinden ağız ağıza yanlıştır. Kömürün içindeki metan miktarı ile ocaktaki havalandırma içerisindeki bataklık gazı oranı birbirinden ayrımlı konulardır. Grizu patlamaları, kömürdeki bataklık gazı mitkarı değil, ortamdaki gelgel içerisindeki metan yüzdesi ile ilgilidir. Adı sabık raporlar, TBMM KİT Komisyonu’nda birlikte görüşülmüş ve tezkiye edilmiştir.”

Delme ve patlamaya dayalı ortaya atılmış iddiaları ele düz Dönmez, dünya genelinde planlı madencilik faaliyetlerinin birçoğunda perforaj ve patlatma yönteminin kullanıldığını ve işin gereği namına minimum seviyede ve kontrollü olarak Türkiye’dahi da teknik düzenlemelere uyma edilerek uygulandığını savundu.

“Tek endişeniz olmasın, arz ufak aynı boşlama varsa gereği yapılacak”

Nazır Dönmez, maden ocağının patlayacağı iddialarına ilgilendiren, şunları söyledi:

“Maden ocağının patlayacağı iddialarına üstelik mesafe ifade etmek istiyorum. Vadi şeş umum mücahede alanları ve antre-huruç havalarında metan, oksijen, karbondioksit, karbonmonoksit, hidrojen sülfür, sıcaklık ve çekicilik hızı ölçümleri ile 24 saat süresince sonsuz izlenmekte, bilgiler dahi taşıt altına alınmaktadır. Yani o işletmemizde aynı uçaklarda olduğu kabilinden kara kutumuz var. O anne kadar gerçekleşen birlik ölçümler, hor ve yukarıdaki görevlilerin arasındaki herhangi bir tip telsiz ve telefon konuşması taşıt altında. Bunların kâffesi birlikte incelemeye ve denetime bağımlı olacak. Hiçbir endişeniz olmasın, sunu ufak tıpkı boşlama varsa gereği yapılacak.”

“Yönetmeliğine göre, ortamda yüzde 1 oranında metan bulunması durumunda patlatma yapılmaz”

Havadaki bataklık gazı gazı oranını yüzde 5 ile yüzdelik 15 arasındaki olmasının, genişlik ufak bire bir flama ayrımsız ısı kaynağı ile bağlantı etmesi halinde grizu patlamasının meydana geldiğini rapor fail Dönmez, “Yani üç öz benzeri arada olursa patlama oluyor. Alışılmış kendisine yanıcı madde yani bataklık gazı, gayr albeni, gayr ise patetik konu yani ısı kaynağı. Antrparantez şu hususları dahi yorumlamak isterim ki hareket sağlığı ve güvenliği yönetmeliğine bakarak, ortamda yüzde 1 oranında bataklık gazı bulunması yerinde patlatma yapılmaz. Yüzde 1,5 metan varsa güvenlik amaçlı ruh kesilir, yüzde 2 bataklık gazı bulunması yerinde ise madenciler düzentileme ortamından tahliye edilir. Doğal Gaz izlem sensörleri ile dahi ortamdaki doğal gaz belli başlı değerlerin konusunda çıktığında sesli ve entelektüel alarm verilecek çalışanlar uyarılmaktadır. TTK Amasra müessesesine kurulan sensörlerle metan oranı yüzdelik 1,5 değerine ulaştığında hem merkezi doğal gaz izleme sisteminde hem üstelik düz altındaki sistemde sarı ışık yanmakta ve ünlü uyarma vermektedir. Akabinde merkezi gaz izlem birimi marifetiyle ilişkin birimler telefonla bilgilendirilip herkes takibe alınmaktadır. Bataklık Gazı oranı yüzdelik 2 değerini bulduğunda meydan altındaki sistemdeki ve düzlük üstündeki merkezi doğal gaz izlem ünitesinde kırmızı alarm devreye girer ve dakikasında ivedi durum prosedürü işletilmek sistemiyle çalışanlar tahliye edilerek temiz havaya çıkarılmaktadır” diyerek konuştu.

“Bilirkişi ve denetçiler olayı aydınlığa kavuşturacak”

Kazadan geçmiş serencam kayıtların incelenmesi ile ortamdaki metan gazı oranının geçmiş yüzde 1,5 seviyesine ulaştığını, bu kapsamda saat 18.05’te emniyet gayeli ruh kesildiği bilgisini veren Dönmez, “Saat 18.09’da ise sonuç pusat havadaki bataklık gazı oranının yüzde 1,69 yerine ölçüldüğünü göstermektedir. 18.09’dan bilahare araç alınamadı. Cemi değerlendirmelerimiz bu patlamanın 18.10 sıralarında olduğu. Patlama anındaki metan seviyeleri merkezi gaz takip sisteminde ölçülen bu. Merkezi gaz izlem istasyonunda takdir bu. Bütün birimler, bilirkişiler bu değerleri tek yegâne değerlendirecek. Ehlivukuf ve denetçiler olayı aydınlığa kavuşturacak” ifadelerini kullandı