Aksaraylı Pazarcı: Budun Ne Büyüklüğünde Çalışırsa Çalışsın İki Yakası Benzeri Araya Gelmiyor

KEMAL DEĞER ATALAY

Aksaray’daki yön pazarında esnaf bile yurttaş dahi artan fiyatlardan şikayet etti. Aksaray’de 25 yıldır pazarcılık yaptığını belirten Musa Salim, “Böyle giderse esnafın boş bereketli değil, kim ne derse desin tedbirlerin alınması lazım. Esnaf dönüş çağ eriyor. Şu pazarda geçen seneden beri en az 15 yaşama bıraktı. Dünyalık kazanamadığı üzere insanlar farklı sektöre yöneliyor. Ulus hangi kadar çalışırsa çalışsın iki yakası ayrımsız araya gelmiyor” dedi.

Aksaray’daki semt pazarında esnaf ve vatandaşlar, ekonomik akse nedeniyle yaşadıkları sorunları SIMURG Fen Ajansı’na anlattı. 25 yıldır pazarcılık yaptığını belirten Musa Sağlıklı, şunları söyledi:

MİLLET HANGI KADAR ÇALIŞIRSA ÇALIŞSIN İKİ YAKASI BİR ARAYA GELMİYOR”

“25 yıldır veriş esnafıyım, kendimi bildim bileli pazardayım. Serencam aynı sene öncesine büyüklüğünde vatandaşın abes çok iyiydi, son ayrımsız yıldır fiyatların yükselmesinden dünya talep azaldı. 5 kilogram sattığımız ürünü şu an vatandaşa 2 kilogram zor veriyoruz. Bu birlikte nedir? Bizim tonajımız düşüyor. Önceden ayrımsız pazarda 2 dorse satıyorduk, demincek 500 kilo satıyoruz. Bizim kazançlarımız yeniden kiloda 1-2 liralık ama malı satamadığımız üzere mal kazanamıyoruz. Kazandığımız nukut birlikte masraflarımıza yetişmiyor. Yani zaman pazara kurduğumuz tezgahın 500 lira masrafı var. Bizim 500 lirayı kazanmamız üzere 500 kilo mülk satmamız lazım kim konusunda kara geçelim. O dahi olmuyor, satamıyorsun. Yurttaş, ürünün fiyatı yükseldiğinden alamıyor. Bakın, benzeri kilo muz 23 liralık. Bu muz geçen sene 10 liralık bandındaydı, yurttaş alabiliyordu. Demin 23 lira. Sunma azından ’20 lira ver bile bala tadına baksın’. Geçen yıl 2 kilogram sattığım ürünü, şimdi 700-800 gram verebiliyorum. Bu bile satışları yüzdelik 50 etkiliyor. Alamıyor yurttaş. Gider olarak bizi etkiliyor. Tabiatıyla torba masrafı, motorin masrafı, BANDAJ-SEVIYE, işçi giderleri seçkin madde yükseliyor. Buna keza bizim kazancımız yükselmiyor. Atıyorum; tığ 10 sene önce bile 500 liralık kazanıyorduk, masrafımız 100 liraydı. Deminden 500 teklik kazanıyoruz, masrafımız 300-350 liralık. Bizim karımız gidiyor. Bizim kazançlarımız bir, amma sürekli giderler arttığı üzere cebimize giren dünyalık azalıyor. Şu anda pazarın müşterileri genellikle Afganlı, Suriyeli, Somalili. Tığ, pazarda bu insanlara servet satıyoruz. Doğrusu memur emniyet kartıyla çalıştığı üzere vatandaşın cebinde servet olmuyor. Güven kartıyla anca gidip marketten ayrımsız kilo, sakim kilo alıyor, karttan çektiriyor, ha bire karta yükleniyor. Burada alışveriş fail sığınmacı, cebinde parayla geliyor. Böyle giderse esnafın tehi bol değil, ki hangi derse desin tedbirlerin alınması geçişsiz. Esnaf dönüş devir eriyor. Şu pazarda sabık seneden beri genişlik beş altı 15 gönül bıraktı. Servet kazanamadığı amacıyla insanlar değişik sektöre yöneliyor. Budun hangi büyüklüğünde çalışırsa çalışsın iki yakası ayrımsız araya gelmiyor. Format bu.”

“BENZIN ÜRÜNLERİNE SÜREKLİ ZAM GELİYOR”

Eksantrik tıpkı pazarcı ise “35 yıllık peynirciyim. Hepsine aynı zam geldi. Temsil tereyağına remiks geldi; 100 liraydı, 120 liralık toptan yaptılar. Kaşar Peyniri peynir 65 liraydı, 70 liralık yaptılar; küresel fiyatlarını söylüyorum. Peyniri 60 liradan satıyorduk, toptancıda 60 liralık oldu, tığ 70 liraya satacağız. İnek-koyun elinin körü peynirimiz var, 70 liraya satıyorduk, o de 80 liraya çıktı. Şu anda zamsız, benim 15 günce peynirim var. Elimdekiler bittikten bilahare zamlı satacağım. Müşteri önceden bire bir kilo alıyorsa kusurlu kilogram alıyor, iki kilo alacaksa tıpkısı kilo alıyor. Yani gelgel gücü düşüyor. Şu dakika kendimizi kurtarabilirsek ona şükrediyoruz. Zira malı adına koyma çalım gücü üstelik düşüyor, bizim de kurum gücümüz düşüyor” dedi.

“EMEKLİNİN BILEN GÜCÜ BAĞAN”

Pazara ahzüita amacıyla mevrut Cumali Ayhanlı bile “Emekliyim, aldığımız mülk yetmiyor. Veriş bile fiyatlı, seçme madde fiyatlı. Geçen hafta 10 liraysa bu hafta 15 lira oluyor. Sürekli üzerine koyuyorlar. Üretime destek verilmesi gerekiyor, adamlar üretemiyor. Motorin daha çok, matbua imdi, adamlar alamıyor. Fehamet destek verirse yurttaş düşürür fiyatları” diye konuştu.

“ÜRETİCİ BIR IKI, TÜKETİCİ HADDINDEN FAZLA”

Ayrıksı bir yurttaş ise “Çokça pahalı buluyorum. Biz ocak-herif emekliyiz ama yetiştiremiyoruz. Ego, bala okutana, ailesi çokça olana hangi diyeyim? Üretici beş altı, bitiren çokça. Herhangi Bir öz pahalı. Adet adına aldığımız de oluyor, kilo kendisine aldığımız da oluyor. Yumurtaya zam gelmesi normal, yem fiyatları uçtu, ağızotu uçunca hangi yapsın adam? Arpanın kilesi 250 liraya derkenar, onu o fiyata düz adam yumurtayı kaça versin? Baştakilerin geçmiş yemi düşürmesi lazım ki testis fiyatı da düşsün” dedi.

Share: