2022 yılına ilişkin zirai bindi ödemelerine ilişik Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’birlikte yayınlandı. Buna göre; Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Terviç Modeli kapsamında buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere dekar başına 75 lirası motorin, 46 lirası tezek tevessül etmek için 121 lira destek sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Örgensel gübre ve uzvi ekincilik ile bol ekincilik desteklerinde ise artım yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Evlat Tasarruf Desteklerine İlişkin Reisicumhur Kararı”, Resmi Gazete’de yayınlandı. Karar, 1 Eş 2022 tarihinden geçerli olmak üzere bugün itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Fellah vasıta Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale amacıyla 75 lirası mazot ve 46 lirası matbu görünmek üzere mecmu 121 teklik bindi verilecek.
EN EFDAL ÖDEME CEHRE VE ÇELTİKTE
Dekar başına yer erdemli bindi ödemesi cehre ve çeltikte olacak. Buna göre, cehre ve çeltik üretenlere dekar başına 250 teklik mazot ve 21 teklik basma desteği koyulmak amacıyla toplamda 271 lira; nohut, ark fasulye ve mercimek üretiminde dekar başına 75 lira süt ve 21 liralık basma desteği görünmek için 96 teklik; kumpir ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 teklik motorin ve 21 teklik basılmış tutmak için 146 teklik; hava ayçiçeğinde dekara 88 liralık süt ve 21 liralık matbu desteği tevessül etmek amacıyla toplanmış 109 lira destek ödemesi yapılacak.
Dane mısır ve fındık ve başka ürünlerde mazot desteği dekara 62 liralık, tezek desteği 21 lira başlamak amacıyla 83 liralık, kanolada dekara 88 liralık motorin ve 21 lira matbua desteği girmek için mecmu 109 lira, aspir amacıyla dekara 76 lira süt ve 21 lira matbua tutmak için 97 liralık bindi ödenecek.
Kuru soğan, gözyaşı öz ve zeytinde dekara 63 teklik mazot ve 21 teklik matbu girmek üzere 84 lira, ağızotu bitkilerinde dekara 94 lira mazot ve 21 liralık basılmış desteği ile 115 lira destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MOTORIN DESTEĞİ SAĞLANACAK
Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere de destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri amacıyla 38 teklik mazot desteği verilecek.
ORGANİK BASMA DESTEĞİ ARTMADI
İlk sefer 2019 yılında ödenmeye başlanan zalimce organik-organomineral tezek desteği kapsamında örgensel gübre kullanan çiftçilere sunulan bindi miktarı değişmedi. Uzvi basma kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı amacıyla dekara 20 teklik bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Toprak Analiz Desteği, minimal 50 dekar ve gövde ekincilik arazilerinde, ilave değme 50 dekara büyüklüğünde bir analiz için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Yer Çözümleme laboratuvarlarına analiz başına sabık sene 40 lira olan destek 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA DESTEK ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen uzvi tarım desteğinde değme artım yapılmadı. Birinci kategoride bireysel eser sertifikası ile üretim yapanlara sabık yıl olduğu kabil dekara 100 lira, tıpkısı kategoride üretici grubu nişane sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride bireysel iz sertifikasıyla üretim yapanlara 40, kadro sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 teklik, üçüncü kategoride ise dekara 10 lira destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde bile seçme artış yapılmadı. Güzeşte yıl olduğu kadar gür tarım uygulamalarında dekar başına 150 liralık ile 10 teklik ortada mütebeddil oranlarda bindi ödemesi yapılacak. Arıcılık Anahtar Sistemi ve Örgensel Tarım Vukuf Sistemi’ne kayıtlı, örgensel statüde kâin kovanlar üzere salt yetiştiriciliği işleyen çiftçilere kapçık başına 15 teklik bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine düzlük bazlı sağlık desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 liralık olarak ödenecek. Ceberut uzvi-organomineral basılmış desteği kapsamında dekara 20 lira sübvansiyon ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 teklik bindi verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN SADECE YAŞ ÖZ DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat üzere verilecek destekler bile tayin edildi. Buna bakarak, 2022 istihsal yılında prim desteği kendisine adlandırılan ayırt ödemesinde 18 üründen hoppadak gözyaşı öz desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Sair ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 üretim yılında olduğu gibi 2022 yılında bile kıran ayçiçeği, arık fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş destekleme primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME AYIRT ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen ayırt ödemesine arttırma yüzdelik 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dış kuş yemi mısıra terviç ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca, Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin toprak dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere süt, gübre, ayırt ödemesi, yetersiz içi sertifikalı döl kullanım, yemleme bitkileri ve fındık kayran bazlı dirimlik desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Tarım Havzaları Istihsal ve Tutma Modeli kapsamında yemleme bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üzerinde anif yemleme yayımlamak üzere haddinden fazla almanak ve yegâne almanak yemleme bitkileri ekimi yapan üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına almak amacıyla korunga için 90 teklik, biricik yıllık yemleme bitkileri üzere 60 teklik, silajlık ekilişler (düzensiz/sıska) amacıyla 60 liralık, yapay çayır mera amacıyla 150 teklik, haddinden fazla yıllık yem bitkilerinde kirli olanlar üzere 90 teklik, kuru olanlar üzere dahi 40 liralık ve silajlık ekilişler amacıyla 100 teklik olacak.
Yer şeş sularının mahdut seviyede ve akarsu kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirleme edildiği havzalarda bu sene ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için yemleme bitkisi desteğine ilave yüzdelik 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA DESTEK
Hayvancılık alanında, programlı aşıları evet, 4 ay ve beden yaşta, ilkine buzağılama yaşı arz fazla 960 dönem yahut serencam iki buzağılama arası yeryüzü aşkın 600 periyot olan ineklerin doğan buzağıları amacıyla efsanevi başına 500 lira destek sağlanacak.
Veca, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’dahi doğan buzağılar için arttırma 200 liralık ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, eğreti tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 liralık destek ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme vahit miktarlarının 20 başa büyüklüğünde tümü, 21-100 başa büyüklüğünde yüzdelik 75’i, 101-500 kafa amacıyla yüzdelik 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA DESTEK
Dişi mandalar üzere 500 teklik, hakikat kütüğüne kayıtlı dişi mandalar amacıyla ilave 300 lira, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve üzeri malaklar üzere 500 lira, asıl kütüğüne kayıtlı malaklar için de ilave 300 teklik, eğreti tohumlamadan doğan malaklara ayrıca arttırma 500 liralık destek ödenecek.
Islah amaçlı benzin içerik analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzin kalite kriterlerini sağlayıcı müstear tohumlamadan doğan temiz sütçü veya kombine ırk her bir kuş beyinli amacıyla 100 liraya büyüklüğünde bindi verilecek.
En bir iki 1 ser, genişlik fazla 50 mebde düve (camız dahil) alımına bile bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı daraç içre doğmuş ve düve merkezlerinden gerçekleştirme edilen düvelere ise yüzde 50’si kadar sübvansiyon ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan ari işletme desteği, damızlık boğalar dışındaki 6 ay üzeri yaştaki koca hayvanat dış, bilcümle sığırlar için hayvan sahiplerine 600 liralık ödeme gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ödeme vahit miktarları 500 başa büyüklüğünde cemi, 501 temel ve beden için yüzdelik 50’sine bedel mevrut tutarın ödenmesi aracılığıyla uygulanacak. Antrparantez Musaddak Benzen Çiftliği Sertifikası’na eş işletmelerdeki cıbıl pres desteği kayran cemi sığırlar amacıyla arttırma 100 teklik bindi verilecek.
Nezaret pusat sistemlerine kayıtlı, mahdut içre zade ve besi süresini tamamlamış koca sığırlarını (camız karışma) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça ırk ve zümre bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayıcı 1-200 esas amacıyla (200 baş dahil) hayvan başına ahit ve vahit denk üzerinden 500 liralık bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, güdücü istihdam desteği, 100 esas ve vücut kurnaz koyun inat varlığına erbap işletmelere veya çobanlara 12 bin teklik yerine ödenecek.
Maya koyun-aksi yetiştiricileri birliklerine örgen yetiştiricilerin, Bakanlık anahtar sistemlerine kayıtlı kart koyun başına 50 liralık, iri aksi başına 50 liralık, iri ankara keçisi başına ilave 20 lira, göçebe yetiştiricilerine anaç koyun keçi başına ilave 2 lira bindi ödemesi yapılacak.
Bir geçmiş yılın iri kucak-tutturuk desteğini düzlük ve destekleme yılında kart kucak aksi sayısını zait işletmelere, benzeri esbak yılın kuzu ve oğlaklarının, tutma yılında kurnaz koyun, direngen vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen çoğalma oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 teklik destek ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE BINDI
Tiftik ve Yapağı Tarım Koca Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) sınırlı kooperatiflere, Damızlık Kucak Dikbaşlı Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Kayıt Sistemi (TKS) Selen Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 liralık, resülmal tiftiğin kilogramına 60 liralık, sekunder tiftiğin kilogramına 25 lira, sözleşmeli istihsal kapsamında üretilen tiftiğe da arttırma 10 teklik ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz soy sop sağlayıcı Kozalak Tarım Komutan Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 liralık, ürettiği gözyaşı ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya elektrik alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına cemaat işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 lira ödeme yapılacak.
BİRLİKLERE ÖRGEN ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Nezaret Arıcılık Anahtar Sistemi’ne kayıtlı, tarz birliği düzeyinde örgütlenmiş üretici birlikleri ve/yahut müstahsil birliklerine organ üreticilerine bile arılı kovan başına 30, unsur olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan üretim izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya arı beyi başına 100 teklik bindi sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar üzere efsanevi sahiplerine, kocabaş hayvan atıkları üzere bin 400 teklik, küçükbaş efsanevi atıkları amacıyla 250 lira atılmış desteği, hayvan hastalıkları ile uğraş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları üzere uygulayıcılara kocabaş hayvan başına 2 liralık, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 liralık bindi ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram karışma, alabalık amacıyla kilogram başına 1 teklik, yıpranmamış türlere 3 lira, merbut bütün üretime 2 teklik, kilogram üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar liralık, midye amacıyla kilo başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkalık damızlık ala desteği balık başına 60 liralık, arazi havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram dahil kilo başına 2 teklik verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan genetik kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça meri projeler için yetiştiricilere, kocabaş koruması amacıyla efsanevi başına 1000 lira, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 teklik, sığır pedigrili korumaya bin 200 lira, saf korumaya kapçık başına 80 lira, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 lira, reform programındaki koyun, gâvur ve yavrularına el elinde tashih elit sürüde hayvan başına 150 teklik, aya sürüde 100 teklik, el elinde camız ıslahı (bilgili camız), sevir ve yıl içre doğuran kurnaz mandaya hayvan başına 2 bin teklik, yıl içre doğurmayan kart mandaya hayvan başına 1200 lira, damızlığa bırakmak amacıyla seçilen domestik sığır (düve/tosun) efsanevi başına bin 500 liralık, damızlığa ayrılmayan için bin 300 liralık, maya erkek materyale (koç-teke) efsanevi başına elit sürüde 350 teklik, ayak tabanı sürüde 250 liralık destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı soy sop kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir üzere 10 liralık, kanola üzere 30 lira, süsen üzere 8 liralık, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 lira, cılız fasulye, mercimek ve yonca üzere 60 liralık, nohut amacıyla 50 liralık, patates üzere 200 lira, fiğ, ağızotu bezelyesi, korunga ve soya için 45 lira, vadi fıstığı amacıyla 34 lira ifa gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/rekiz tasarruf desteği, şam fıstığı, ceviz, badem, mavi yemiş ve aronya için 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, sulu zırtlak, mandalina, portakal, kayısı, ekşi kiraz, zeytin, gayrı sonuç türleri ve asma (nar ve muz dünya) için 280 teklik, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için de dekar başına 400 liralık olacak.
Yurt içre sertifikalı evlat üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, sıkıntılı zarfında satışını gerçekleştiren, Bakanlık eliyle mezun tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu yıl ürettikleri türlü sertifikalı tohumluklarla orijinal/esas ve üstü tohumluklara bile türüne bakarak kilogram başına 0,1-5 teklik sınırlı içi sertifikalı zürriyet istihsal desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı rekiz başına 0,5 teklik, aşısız fidan başına ise 0,25 teklik bindi sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Saymanlik Marifet Zıkkım Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen sene kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 liralık ödenecek.
Tarımsal neşir ve danışmanlık desteği kendisine, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal neşir ve danışmanlık hizmeti sunan başıboş ekincilik danışmanları ile ekincilik odası ve yetiştirici örgütlerinde sunma fazla 5 ekincilik danışmanı görünmek amacıyla istihdam edilen her bir ekincilik danışmanı amacıyla 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler kıymet 2 tike halinde gerçekleştirilecek.
